Stiekema, A.P.M., Quee, P.J., Schneider, H., Slogteren, S. van, Wiersma, D., Velligan, D.I., Bruggeman, R.
Locatie(s): Pieter Baan Zaal
Categorie(ën): Farmacotherapie; Neurowetenschappen; Symposium
ACHTERGROND
Cognitieve functiestoornissen dragen in grote mate bij aan de verminderde maatschappelijke participatie van mensen met schizofrenie (Palmer, Dawes & Heaton, 2009). Met Cognitieve Adaptatie Training (CAT) wordt geprobeerd deze stoornissen zoveel mogelijk te ondervangen. Onderzoek in de VS heeft laten zien dat CAT de functionele uitkomsten van patiënten in ambulante zorg verbetert (Velligan et al., 2000; Velligan et al., 2002).
DOEL
Evalueren van het effect van CAT als verpleegkundige interventie vergeleken met de gebruikelijke zorg (treatment as usual, TAU). Deze studie onderzocht voor het eerst CAT bij zowel patiënten in ambulante zorg als langdurig opgenomen patiënten.
METHODEN
Opgenomen patiënten van Lentis Zuidlaren (nCAT=10; nTAU=10), en patiënten in ambulante zorg van het Universitair Centrum Psychiatrie (UCP) in Groningen (nCAT=6; nTAU=5) namen deel aan de studie. CAT is een psychosociale interventie die gebruikt maakt van compensatiestrategieën en omgevingshulpmiddelen. Gedurende 8 maanden werden patiënten wekelijks door een psychiatrisch verpleegkundige gezien in de eigen leefomgeving. De verpleegkundigen waren getraind door en kregen supervisie van een psycholoog. Primaire uitkomstmaten waren de Global Assessment of Functioning - Handicap/Belemmering (GAF-D) en de Multnomah Community Ability Scale (MCAS), waarmee het dagelijks functioneren en maatschappelijke participatie werd gemeten. Metingen vonden plaats voorafgaand aan CAT, na 4 maanden en na 8 maanden. Bij deelnemers van Lentis werd daarnaast het aantal dagdelen geregistreerd dat maandelijks werd deelgenomen aan dagbestedingsactiviteiten op het terrein.
RESULTATEN
Patiënten in CAT lieten verbetering zien op de GAF-D en de MCAS na 8 maanden (trend) met een grote effect size (0.8). Patiënten in CAT van Lentis gingen na 8 maanden significant meer naar de dagactiviteitencentra op het terrein vergeleken met TAU (p<0.05).
CONCLUSIES
Er zijn aanwijzingen dat patiënten baat kunnen hebben bij CAT, wanneer de methodiek gegeven wordt door verpleegkundigen. CAT kan leiden tot meer betekenisvolle dagbesteding en verhoogt mogelijk de maatschappelijke participatie. Onderzoek met een grotere populatie is nodig om CAT verder te evalueren.
LITERATUURVERWIJZING
Palmer, B. W., Dawes, S. E. & Heaton, R. K. (2009). What do we know about neuropsychological aspects of schizophrenia? Neuropsychology Review, 19(3), 365-384.
Velligan, D. I., Bow-Thomas, C. C., Huntzinger, C., Ritch, J., Ledbetter, N., Prihoda, T. J., Miller, A. L. (2000). Randomized controlled trial of the use of compensatory strategies to enhance adaptive functioning in outpatients with schizophrenia. American Journal of Psychiatry, 157(8), 1317-1323.
Velligan, D. I., Prihoda, T. J., Ritch, J. L., Maples, N., Bow-Thomas, C. C., & Dassori, A. (2002). Randomized single-blind pilot study of compensatory strategies in schizophrenia outpatients. Schizophrenia Bulletin, 28, 283-292.