Crijnen, A.A.M.
Locatie(s): 0.2 Berlin / 0.3 Copenhagen
Categorie(ën): Bijscholing; Neurowetenschappen; Psychotherapie; Symposium
TOELICHTING
De gevolgen van kindermishandeling en seksueel misbruik op jonge leeftijd zijn ingrijpend en kunnen lange tijd blijven bestaan. De impact van mishandeling wordt voor een belangrijk deel bepaald door diegenen die het kind omgeven. Ouders kunnen aanzienlijk bijdragen aan beschadiging, maar zij kunnen het kind ook beschermen en de weerstand van het kind vergroten.
In deze workshop wordt aan de hand van literatuur een overzicht gegeven van de gevolgen van misbruik op jonge leeftijd; wordt uitgelegd op welke wijze de processen in cel en genen aansluiten op de psychologie en de omgeving van het kind; en worden de positieve effecten van preventie en behandeling middels systematische interventies besproken.
De volgende onderwerpen worden behandeld:
- Seksuele traumatisering en de psychische gevolgen bij zeer jonge kinderen. Op welke wijze worden kinderen jonger dan zes jaar beschadigd wanneer ze seksueel misbruikt worden door iemand buiten het gezin. Welke betekenis heeft het misbruik voor hun verdere ontwikkeling? Wat kunnen niet-misbruikende ouders voor hun kind betekenen? Onderzoeksbevindingen uit de literatuur worden gepresenteerd.
- De nauwe aansluiting van psychologische en neurofysiologische mechanismen die aan de ontwikkeling van psychopathologie ten grondslag kunnen liggen. Aan de orde komen de gen-omgevingsinteractie, net als de biologische processen van de cel en de celkern. Nurture kan alleen opereren door nature; omgeving kan de ontwikkeling alleen beïnvloeden middels de genen. Getracht wordt aan de hand van beschikbare literatuur aannemelijk te maken hoe mechanismen op het ene niveau aansluiten op mechanismen van een onderliggend niveau.
- Jonge, kwetsbare vrouwen die zwanger worden, staan vaak aan de basis van de toekomstige multi-probleemgezinnen met alle negatieve gevolgen voor de ontwikkeling van de kinderen. VoorZorg grijpt al vanaf twee maanden zwangerschap in en begeleidt deze vrouwen tot het kind twee jaar is. In een RCT werd de effectiviteit van de interventie in het reduceren van risicofactoren voor kindermishandeling onderzocht. Positieve effecten van de interventie op het verminderen van huiselijk geweld gericht tegen de moeder, alsook door de moeder, worden besproken.
- Behandeling heeft een positieve invloed op de gevolgen van kindermishandeling bij jonge kinderen. Binnen de Bascule in Amsterdam werden twee interventies geïmplementeerd gericht op jonge kinderen (2 tot 7 jaar). In de Parent-Child Interaction Therapy (PCIT) verblijft het kind thuis en wordt de ouder betrokken bij de behandeling. In de Multidimensional Treatment Foster Care for Preschoolers (MTFC-P) verblijft het kind in een pleeggezin. Beide behandelingen zijn onderzocht in een quasi-experimenteel design. De positieve behandeleffecten op gedrags- en gehechtheidsproblemen worden besproken.
Deze voordracht is een initiatief van de Werkgroep Trauma en Kindermishandeling van het Landelijk Kenniscentrum Kinder- en Jeugdpsychiatrie.
LEERDOELEN
- Kennis nemen van recente bevindingen over en innovatieve interventies bij kindermishandeling en seksueel misbruik bij het jonge kind.
- Het integreren van kennis en ervaringen door discussie en kritische beschouwing.
LITERATUUR
http://www.kenniscentrum-kjp.nl/professionals/themas/trauma_en_kindermishandeling