Gaag, M. van der, Staring, A.B.P.
Locatie(s): Johannes Ramaer Zaal
Categorie(ën): Psychotherapie; Symposium
ACHTERGROND
De negatieve symptomen van een psychotische stoornis (zoals anhedonie, avolitie, apathie, alogia en asocialiteit) zijn belemmerend in het dagelijks leven van patiënten. Ze hangen samen met een lage kwaliteit van leven en verminderd functioneren. Recent onderzoek laat zien dat een deel van de relatie tussen cognitieve beperkingen enerzijds en negatieve symptomen anderzijds verklaard wordt door disfunctionele attitudes en gedachten. Zelfs bij het Deficiet Syndroom worden deze cognities gevonden. Het gaat daarbij veelal om negatieve verwachtingen: 'Mijn geheugen werkt niet meer, dus ik kan toch niks', 'Als ik mezelf uitdruk, word ik voor gek verklaard', 'Mensen zien aan me dat ik schizofrenie heb en ze zullen me afkeuren', en 'Ik ben beschadigd en kan niet meer genieten'. Deze cognities wijzen op zelfstigmatisatie en demoralisatie.
DOEL
Er is een nieuwe vorm van cognitieve gedragstherapie (CGT) ontwikkeld om aan de mediërende cognities bij negatieve symptomen te werken. Het doel van deze pilotstudie was om te testen of deze CGT-vorm uitvoerbaar is en effectiviteit belooft.
METHODE
21 patiënten met veelal schizofrenie zijn behandeld met gemiddeld 17,5 sessies. Ze ondergingen metingen op het gebied van negatieve symptomen (PANSS), zelfstigmatisatie (ISMI), depressie (BDI-II), hopeloosheid (BHS), lichamelijke beweging en meer.
RESULTATEN
Er werd een within-group effect-size van 1,26 gevonden op negatieve symptomen (t=6,16 | sig=,000). Dat is een groot effect. Ook depressie, zelfstigma en hopeloosheid verbeterden sterk significant.
CONCLUSIE
Deze vorm van CGT lijkt veelbelovend voor het verminderen van negatieve symptomen. Een gerandomiseerde effectstudie is nodig.
LITERATUUR
Grant, P.M., Huh, G.A., Perivoliotis, D., Stolar, N.M., & Beck, A.T. (2012). Randomized trial to evaluate the efficacy of cognitive therapy for low-functioning patients with schizophrenia. Archives of General Psychiatry, 69, 121-127.
Staring, A.B.P., & Van der Gaag, M. (2010). Cognitieve gedragstherapie voor demoralisatie bij schizofrenie. Gedragstherapie, 43, 205-224.