S01.2 De centrale rol van positief affect in het emotienetwerk van depressie
Wichers, M., Wigman, H., Groot, P., Os, J. van
Voorzitter(s): M. Wichers
Locatie(s): Pieter Baan
Categorie(ën):
ACHTERGROND
De categorieën die de DSM-V onderscheidt, zijn gebaseerd op symptomen. We kunnen echter nog dieper inzoomen in de onderliggende structuur van psychopathologie door te bekijken op welke manier emoties elkaar van moment tot moment beïnvloeden in het dagelijks leven. Zo kunnen we preciezer nagaan welke emoties een negatieve cascade van effecten veroorzaken en hoe deze effecten weer kunnen worden ingeperkt.
DOEL
De moment-tot-momentstructuur van emoties bij mensen met depressieve klachten onderzoeken, en vervolgens onderzoeken welke veranderingen er optreden in deze structuur tijdens het afbouwen van antidepressiva.
METHODEN
De moment-tot-momentstructuur van emoties onderzoeken we cross-sectioneel in een groep mensen met depressieve klachten (n=129) en controlepersonen (n=207). De veranderingen in de structuur tijdens het afbouwen van antidepressiva onderzoeken we in een longitudinaal design in 1 individu (observaties=1287). We gebruiken de Experience Sampling Methode (ESM) om prospectief momentaan affect in kaart te brengen. Hierbij rapporteren mensen 10 keer op een dag hun mate van somberheid, vrolijkheid, angst, tevredenheid, agitatie enzovoort. De mate waarin affect invloed heeft op affect op het volgende meetmoment, wordt in kaart gebracht en gevisualiseerd in de vorm van verbindingen in een netwerk.
RESULTATEN
De cross-reactiviteit van emoties in mensen met depressieve klachten is groter dan in controlepersonen en er zijn negatieve loops zichtbaar tussen negatieve en positieve emoties in de depressiegroep. Daarnaast zien we dat in een individu dat meer depressieve klachten ontwikkelt tijdens antidepressiva-afbouw, de emotiestructuur verandert. Er ontstaat meer cross-reactiviteit, en positief affect krijgt een steeds centralere rol in het netwerk naarmate de kwetsbaarheid voor depressie toeneemt.
CONCLUSIE
Door in te zoomen in de microstructuur van dynamische effecten tussen emoties zien we welke negatieve loops mensen kunnen vasthouden in een klachtenpatroon. De toename van de invloed van positief affect in het netwerk bij toenemende depressie, ondersteunt het idee dat positief affect datgene is waar men het beste op kan inzetten bij behandeling tegen depressie.