NVVP VJC 2014

ACHTERGROND

Retrograde amnesie is een belangrijke bijwerking van ECT [1]. In de literatuur lopen de bevindingen uiteen. Follow-up en controlegroepen zijn schaars.

DOEL

In dit prospectieve multicenteronderzoek onderzochten we korte- en langetermijneffecten van unilaterale ECT op het functioneren van het retrograde geheugen en de prestaties op verbal fluency. Tevens vergeleken we het functioneren met een representatieve normgroep.

METHODEN

De patiënten werden behandeld met unilaterale ECT met een stimulus van 8x de prikkeldrempel [2]. Retrograde geheugen voor persoonlijke en niet-persoonlijke feiten en verbal fluency werd gemeten op baseline en na de 12e index-ECT, of eerder bij remissie. Follow-up volgde, waarbij stemming en cognitie opnieuw beoordeeld werden 3 en 6 maanden na de index-ECT,.

RESULTATEN

Van een groep van 87 patiënten hadden 76 patiënten een vóór- en een nameting. In de follow-up werden 38 patiënten gevolgd. De gemiddelde leeftijd was 60.6 (26-90; SD 15.5) jaar. Directe effecten na ECT werden gevonden op de Letterfluency (verslechtering; p 0.01) en op het retrograde geheugen voor niet-persoonlijke feiten (verbetering; p 0.03). Op de overige taken bleef het functioneren onveranderd. Bij follow-up was er een significante verbetering voor het retrograde geheugen wat betreft persoonlijke feiten en voor de Woordfluency-taak (dieren) ten opzichte van het pré-ECT-functioneren. Voor de Letterfluency was er een verbetering ten opzichte van post-ECT-functioneren. Ten opzichte van de normgroep zagen we dat bij het begin van de behandeling alle taken ver beneden normaal scoorden (Z-score -1.25 to -1.75). Bij de follow-up 6 maanden post-ECT waren met name het recente retrograde geheugen en de Woordfluency nog altijd beneden de norm (Z-score -1.33 to -1.50).

CONCLUSIE

Bij gelijkblijvende of verslechterde prestatie na ECT is normalisatie of verbetering te verwachten ten opzichte van voor de ECT binnen 3 tot 6 maanden tot de gemiddelde range, behalve voor de Woordfluency en het recent retrograde geheugen. De prestaties op deze tests blijven te allen tijde beneden de norm.

LITERATUURVERWIJZING

Fraser, L. M., R. E. O'Carroll, et al. (2008). 'The effect of electroconvulsive therapy on autobiographical memory: a systematic review.' J ECT 24(1): 10-17.

Spaans, H.P. & Verwijk, E. et al. (2013). 'Efficacy and Cognitive Side Effects After Brief Pulse and Ultrabrief Pulse Right Unilateral Electroconvulsive Therapy for Major Depression: A Randomized, Double-Blind, Controlled Study' J Clin Psychiatry in press