S24.5 Voorkomen en determinanten van fysieke symptomen die geassocieerd zijn met langdurig gebruik van antipsychotica bij mensen met een verstandelijke beperking en het effect van afbouw
Beuker, S.
Voorzitter(s): J.K. Buitelaar
Locatie(s): Zaal 02/03
Categorie(ën):
ACHTERGROND
Veel mensen met een verstandelijke beperking hebben gedragsproblemen, waarvoor vaak langdurig antipsychotica worden voorgeschreven [1]. Mensen met een verstandelijke beperking zijn mogelijk gevoeliger voor bijwerkingen van antipsychotica [2].
DOEL
Vaststellen wat de frequentie is van het vóórkomen en identificeren van determinanten van fysieke symptomen en parameters die geassocieerd zijn met langdurig antipsychoticagebruik. Onderzoeken wat het effect van afbouw van antipsychotica is op het vóórkomen van extrapyramidale verschijnselen (EPS), lichaamsgewicht, Body Mass Index (BMI), componenten van het metaboolsyndroom en het botmetabolisme.
METHODEN
Deelnemers (n=99) gebruikten meer dan 1 jaar antipsychotica voor gedragsproblemen. Aanwezigheid en ernst van EPS, taille-omvang, lichaamsgewicht, BMI, bloeddruk, plasma nuchter glucose, triglycerides en HDL-cholesterol, prolactine, testosteron (bij mannen) en biochemische parameters van het botmetabolisme werden gemeten op baseline (kort voor afbouw) en bij follow-up 26 of 40 weken na start van de afbouw. Mogelijke determinanten waren een aantal patiëntkenmerken en medicatiekenmerken.
RESULTATEN
Een of meer extrapyramidale symptomen waren aanwezig bij 53% van de deelnemers, overgewicht of obesitas bij 46%, het metaboolsyndroom bij 11%, hyperprolactinaemie bij 17% en verhoogde bot-turnover bij 25% van de deelnemers. Hogere leeftijd en een grotere ernst van de verstandelijke beperking waren geassocieerd met tardieve dyskinesie. Een minder ernstige verstandelijke beperking was geassocieerd met overgewicht en een hogere BMI [3].
Afbouw had gunstige effecten op metabole en hormonale uitkomsten [4]. Volledige afbouw en onvolledige afbouw gaven beide geen aanleiding tot verslechtering van gedragsmatig functioneren [5].
CONCLUSIE
Bij meer dan de helft van de deelnemers waren afwijkende fysieke symptomen aanwezig, geassocieerd met langdurig antipsychoticagebruik. Vooral bij off-labelgebruik zou afbouw van langdurig gebruikte antipsychotica moeten worden overwogen.
LITERATUURVERWIJZING
De Kuijper G, Hoekstra P, Visser F, Scholte FA, Penning C, Evenhuis H. Use of antipsychotic drugs in individuals with intellectual disability (ID) in the Netherlands: prevalence and reasons for prescription. J Intellect Disabil Res 2010 Apr 20.
Matson JL, Mahan S. Antipsychotic drug side effects for persons with intellectual disability. Res Dev Disabil 2010 Nov-Dec;31(6):1570-1576.
De Kuijper G, Mulder H, Evenhuis H, Scholte F, Visser F, Hoekstra PJ. Determinants of physical health parameters in individuals with intellectual disability who use long-term antipsychotics. Res Dev Disabil 2013 Jun 19;34(9):2799-2809.