D24 Samen kiezen voor een gemotiveerde behandeling
Ingenhoven, T.J.M., Bouwman, R., Schulte, P.F.J., Hoff, C.E.
Voorzitter(s): T.J.M. Ingenhoven, M .Bähler, R. Bouwman, C.E. Hoff en P.F.J. Schulte
Locatie(s): Zaal 2.14
Categorie(ën):
INHOUD
Hoe samen met de patiënt tot afgewogen keuzes te komen in de medische behandeling, dat staat de laatste jaren toenemend in de belangstelling. Er vindt binnen de gezondheidszorg een verschuiving plaats van het paternalistische model, waarin de dokter beslist, naar een model waar patiënten meer inspraak krijgen in hun behandeling.
Dit model staat beter bekend als Shared Decision Making (SDM). De behandelaar doorloopt samen met de patiënt alle belangrijke stappen in het medische besluitvormingsproces, om samen tot een passende behandeling te komen waarin beide partijen zich kunnen vinden. SDM is hiermee een belangrijke pijler in het komen tot een evidence-based behandeling. In de somatische zorg is hier al veel ervaring mee opgedaan. Binnen de psychiatrie staat het werken volgens SDM nog in de kinderschoenen, maar er zijn wel veelbelovende initiatieven.
Bij chronische psychiatrische stoornissen is het voor patiënten moeilijk om gemotiveerd te blijven voor medicatie-inname of stappen te zetten om meer invulling te geven aan het dagelijks bestaan. De beschikbare onderzoeken naar SDM laten alle zien dat het werken volgens deze methode een verbetering van de arts-patiëntrelatie geeft, waarbij de patiënten zich meer gehoord en begrepen voelen.
Er kleven echter ook nadelen en beperkingen aan het werken volgens SDM. Het hebben van een psychiatrische stoornis kan ook het maken van een afgewogen beslissing bemoeilijken. Dit vraagt vaak om extra ondersteuning. Hoe deze patiënten hierbij geholpen kunnen worden, kan zeer uiteenlopen, afhankelijk van de aard, ernst en duur van de problematiek.
VORM
Aan de hand van drie korte inleidingen wordt uitgelegd hoe SDM in de behandeling van patiënten met schizofrenie (EPA-groep), een bipolaire stoornis en een borderline-persoonlijkheidsstoornis wordt vormgegeven. Vervolgens willen wij aan de hand van drie casussen in discussie gaan om ervaringen met het werken volgens SDM te delen en knelpunten en beperkingen inzichtelijk te maken.
STELLINGEN
- Shared Decision Making bij farmacotherapie voor patiënten met een borderline-persoonlijkheidsstoornis heeft belangrijke psychotherapeutische meerwaarde in de behandeling.
- Hoe meer voor- en nadelen een bepaalde keuze heeft, en hoe moeilijker het is om de uitkomst te voorspellen, des te meer moeten de waarden en levensdoelen van de patiënt en betrokkenen een rol spelen.
- Shared Decision Making zorgt wederzijds (zowel bij de patiënt als bij de behandelaar) voor realistischer verwachtingen van de behandeling.
- Shared Decision Making leidt niet in alle klinische situaties tot de beste besluitvorming.
- Shared Decision Making verlaagt de status van ons medische beroep.
LEERDOELEN
Aan het einde van de bijeenkomst hebben de deelnemers een duidelijk beeld over de achtergrond en principes van SDM, welke voor- en nadelen er gesignaleerd worden in het werken volgens SDM, en hoe deze manier van werken geïmplementeerd kan worden in de behandeling van patiënten met uiteenlopende psychiatrische problematiek.
LITERATUURVERWIJZING
- Adams JR, Drake RE. Shared decision-making and evidence-based practice. Community Mental Health Journal 2006; 42: 87-105.
- Bauer M.S., McBride L., Williford W.O., e.a. Collaborative Care for Bipolar Disorder: Part II. Impact on Clinical Outcome, Function, and Costs. Psychiatric Services 2006, 57: 937–945.
- Bouwman, R. Schulte, P.F.J., Ingenhoven, T. Shared Decision Making: samen kiezen, samen beslissen, het farmacotherapeutisch spreekuur met borderlinepatiënten. MGv, 2013, 68: 208-215.
- Broersen, S. Shared Decision Making voor beginners. Medisch Contact 2011, 26: 639-1641