S44.3 Efavirenz als oorzaak voor psychiatrische klachten bij hiv-geïnfecteerde patiënten
Schellekens, A.F.A., Janzing, J., Dekkers, S., Brull, E.
Voorzitter(s): A.F.A. Schellekens
Locatie(s): Pieter Baan
Categorie(ën):
ACHTERGROND
Psychiatrische klachten komen vaak voor bij hiv-geïnfecteerde patiënten. De hiv-behandeling kan hier bij sommige patiënten medeoorzaak van zijn. Efavirenz is het middel van eerste keuze bij de behandeling van hiv (onderdeel van atripla). Dit middel staat bekend om zijn doorgaans kortdurende en milde psychiatrische bijwerkingen [2]. Onlangs is in Nederland een alternatieve antiretrovirale medicatiecombinatie geregistreerd voor de behandeling van hiv: eviplera. Het is onbekend in hoeverre deze medicatie minder psychiatrische bijwerkingen heeft.
DOEL
Het doel van deze studie was in kaart te brengen welk effect het switchen van efavirenz naar andere antiretrovirale behandeling heeft op psychiatrische klachten bij hiv-patiënten.
METHODEN
47 hiv-geïnfecteerde patiënten, die ten minste een halfjaar efavirenz gebruikten, werden gescreend op psychiatrische symptomen. 23 van hen switchten vervolgens van een efavirenz-bevattende medicatiecombinatie naar andere antiretrovirale medicatie (voornamelijk eviplera). Psychiatrische symptomen werden gemonitord kort na de switch (1 week) en na drie maanden, met de Depression, Anxiety Stress Scales (DASS), Symptom CheckList-90 (SCL-90) en Outcome Questionnaire-45 (OQ-45).
De data werden geanalyseerd met variantieanalyse in SPSS.
RESULTATEN
Psychiatrische symptomen kwamen veel voor bij hiv-geïnfecteerde patiënten, waarbij angst- en depressieve klachten op de voorgrond stonden. Switchen van efavirenz naar andere antiretrovirale medicatie leidde tot een aanzienlijke afname van deze psychiatrische symptomen, vooral bij diegenen die voor de switch hoog scoorden op dergelijke klachten.
CONCLUSIE
Efavirenz-gebruik door hiv-geïnfecteerde patiënten kan leiden tot langdurige psychiatrische klachten, met name angst en depressie. Bij dergelijke patiënten is switchen van efavirenz naar andere antiretrovirale medicatie een goede optie. Mogelijk spelen serotonerge effecten van efavirenz een rol bij het ontstaan van deze angst- en depressieve klachten.
LITERATUURVERWIJZING
Kenedi CA, Goforth HW. A systematic review of the psychiatric side-effects of efavirenz. AIDS Behav 2011; 15(8): 1803-18.
Munoz-Moreno JA, Fumaz CR, Ferrer MJ, et al. Neuropsychiatric symptoms associated with efavirenz: prevalence, correlates, and management. A neurobehavioral review. AIDS reviews 2009; 11(2): 103-9.