S53.3 De neurotrofe hypothese van depressie – ook relevant voor depressieve ouderen?
Meij, A. van der, Comijs, H.C., Oude Voshaar, R.C.
Voorzitter(s): R.C. Oude Voshaar
Locatie(s): Zaal 04/05
Categorie(ën):
ACHTERGROND
De ‘neurotrofe hypothese’ van depressie stelt dat een depressie veroorzaakt wordt door een stressgerelateerde verminderde expressie van neuronale groeifactoren, leidend tot een verminderde plasticiteit van het brein. Brain-Derived Neurotrofic Factor, oftewel BDNF, is een neuronale groeifactor die essentieel lijkt voor het gezond houden van het limbische systeem. Perifere BDNF-spiegels zijn significant lager in depressieve patiënten vergeleken met gezonde controlepersonen, terwijl BDNF-spiegels normaliseren tijdens of na behandeling van de depressie. Het is onduidelijk of deze effecten ook te extrapoleren zijn naar de ouderdomsdepressie. Bovendien is in relatie tot de ouderdomsdepressie nooit gekeken naar de rol van vroege traumatisatie en recente stressoren.
DOEL
Onderzoeken of BDNF-serumspiegels bij depressieve ouderen verlaagd zijn en of dit samenhangt met vroege traumatisatie en recente stressoren.
METHODEN
Omdat eerder onderzoek een sterke relatie liet zien tussen BDNF-serumspiegels en SSRI-gebruik, werd a priori besloten serum-BDNF-spiegels te vergelijken tussen drie groepen deelnemers van de NESDO-studie: depressieve ouderen zonder SSRI-gebruik (n=259), depressieve ouderen met SSRI-gebruik (n=99) en niet-depressieve ouderen (n=119). Vroege traumatisatie werd gestructureerd uitgevraagd; recente life-events werden uitgevraagd met de lijst bedreigende levensgebeurtenissen.
RESULTATEN
Serum-BDNF-spiegels waren hoger in depressieve patiënten die een SSRI gebruikten vergeleken met depressieve ouderen die geen SSRI gebruikten (p=.005) en niet-depressieve controlepersonen (p=.038). De laatste twee groepen bleken niet van elkaar te verschillen (p=.803). Recente stressoren waren enkel geassocieerd met lagere BDNF-spiegels in niet-depressieve personen. In de depressieve groep daarentegen interacteerde SSRI-gebruik met seksueel misbruik in de voorgeschiedenis. Onder seksueel getraumatiseerde, depressieve ouderen bleek SSRI-gebruik niet geassocieerd met hogere BDNF-spiegels.
CONCLUSIE
De ouderdomsdepressie lijkt, in tegenstelling tot bevindingen bij volwassenen, niet geassocieerd met lagere BDNF-serumspiegels. Wel werden hogere BDNF-serumspiegels gevonden bij depressieve patiënten die ook SSRI’s gebruikten. Opvallend was dat deze hogere spiegels niet gevonden werden bij de subgroep met seksueel misbruik in de voorgeschiedenis. Mogelijk heeft vroege traumatisatie tot op hoge leeftijd invloed op de responsiviteit van het neurotrofe systeem.