S61.3 Clozapineresistent: psychiater, blijf ook farmacotherapeutisch gemotiveerd!
Bogers, J.P.A.M.
Voorzitter(s): D. van Dijk
Locatie(s): Auditorium 1
Categorie(ën):
ACHTERGROND
Therapieresistente patiënten hebben recht op een behandeling met clozapine, wat voor een meerderheid van hen effectief is. Een deel van de patiëntengroep reageert echter niet voldoende op clozapine, een groep met doorgaans ernstige beperkingen, die menig betrokkene hoofdbrekens bezorgt.
DOEL
Komen tot een behandeladvies op basis van uitkomsten van beschikbare trials, voor behandeling van patiënten met schizofrenie die in eerste instantie niet reageren op een behandeling met clozapine.
METHODEN
Literatuuronderzoek na een search in verschillende databases met verschillende trefwoorden; nader onderzoek van referenties bij publicaties; actief volgen van publicaties in toonaangevende tijdschriften.
RESULTATEN
Diverse publicaties geven een overzicht van behandelstrategieën voor deze indicatie. De evidence is beperkt, maar met dit gegeven in gedachten vallen volgende stappen wel te onderbouwen. Van additie van andere antipsychotica bij clozapine of combinaties van antipsychotica zijn meta-analyses gepubliceerd; additie van lamotrigine of topiramaat bij clozapine is een bediscussieerde optie; lithium, oestrogenen, visolie, antidepressiva, acetylsalicylzuur, allopurinol, methadon en memantine zijn onderzocht. Er is bovendien een keur aan stoffen onderzocht, vooralsnog zonder voldoende consistent resultaat.
CONCLUSIE
Trials zijn doorgaans klein en kortdurend en het niveau van evidentie varieert. Stellige conclusies en aanbevelingen zijn niet mogelijk. Desondanks is het soms zinvol volgende stappen te zetten in de farmacologische behandeling. Met name het optimaliseren van de behandeling met clozapine, additie van lithium en eventueel combinaties van antipsychotica, moeten overwogen worden. Informed consent verdient extra aandacht in het licht van de beperkte evidentie en het off-labelgebruik.
LITERATUURVERWIJZING
Leucht e.a. Lithium for schizophrenia. The Cochrane Collaboration, 2007.
Tiihonen e.a. The efficacy of lamotrigine in clozapine-resistant schizophrenia: A systematic review and meta-analysis Schizophr Res 2009.
Taylor and Smith. Augmentation of clozapine with a second antipsychotic - a meta-analysis of randomized, placebo-controlled studies. Acta Psychiatr Scand 2009.
Barbui e. a. Does the Addition of a Second Antipsychotic Drug Improve Clozapine Treatment? Schizophr Bull 2009.
Correll e.a. Antipsychotic Combinations vs Monotherapy in Schizophrenia: A Meta-analysis of Randomized Controlled Trials. Schizophr Bull 2009.
Wang e.a. Sulpiride Augmentation for Schizophrenia. Schizophr Bull 2010.
Sommer e.a. Pharmacological augmentation strategies for schizophrenia patients with insufficient response to clozapine: a quantitative literature review. Schizophr Bull 2011.