S22.2 Helpt rTMS negatieve symptomen bij schizofrenie te verbeteren? Resultaten van een RCT
Bais, L., Dlabac-de Lange, J.J., Aleman, A., Knegtering, H.
Voorzitter(s): H. Knegtering
Locatie(s): Zaal 04/05
Categorie(ën):
ACHTERGROND
Negatieve symptomen bij schizofrenie zijn invaliderend en vormen een belangrijke voorspeller van klinische uitkomst [1]. Tot op heden zijn adequate farmaceutische behandelopties beperkt. Mogelijk is repetitieve Transcraniële Magnetische Stimulatie (rTMS) nuttig in de behandeling van negatieve symptomen, maar uitgevoerde studies laten uiteenlopende resultaten zien [2, 3].
DOEL
Deze studie had als doel te onderzoeken of een behandeling met bilaterale rTMS op de dorsolaterale prefrontale cortex (DLPFC) gedurende 3 weken op 10 Hz effectief is om negatieve symptomen bij schizofrenie te verminderen.
METHODEN
32 schizofreniepatiënten met negatieve symptomen werden gerandomiseerd in een actieve (n=16) of placeboconditie (n=16). De bilaterale DLPFC werd gestimuleerd gedurende 3 weken, tweemaal daags 20 minuten op 90 procent van de motordrempel. De primaire uitkomstmaat was de totaalscore van negatieve symptomen gemeten met de SANS en de PANSS. De secundaire uitkomstmaat was cognitie. De deelnemers werden geëvalueerd op baseline, na de behandeling, na 4 weken en na 3 maanden. Voor de analyse werd een mixed-effects lineair model gebruikt.
RESULTATEN
SANS-scores verminderden significant in de actieve groep vergeleken met de placebogroep tot 3 maanden na de behandeling (reductie=15%, p<0.05). De behandeling bereikte in de gehele groep geen significant effect op de PANSS-negatieve subschaal. Een exploratieve analyse onder de ernstiger patiënten (PANSS-negatieve subschaal=20, n=15) liet een significant behandelingseffect zien (reductie=13%, p<0.05). Van alle cognitieve maten verbeterden patiënten in de actieve groep alleen op de Semantische Verbal Fluency-taak (p<0.05).
CONCLUSIE
Actieve bilaterale hoogfrequente rTMS liet een significante verbetering zien op negatieve symptomen. Deze vermindering voldoet echter niet aan de criteria voor een klinisch relevante verbetering van ten minste 20 procent. Het is nodig behandelparameters in grotere patiëntengroepen te optimaliseren. Daarnaast zou rTMS-behandeling gecombineerd kunnen worden met psychosociale interventies om behandeleffecten te versterken.
LITERATUURVERWIJZING
Milev P, Ho BC, Arndt S, Andreasen NC. Predictive values of neurocognition and negative symptoms on functional outcome in schizophrenia: A longitudinal first-episode study with 7-year follow-up. Am J Psychiatry. 2005;162(3):495-506.
Slotema CW, Blom JD, Hoek HW, Sommer IE. Should we expand the toolbox of psychiatric treatment methods to include repetitive transcranial magnetic stimulation (rTMS)? A meta-analysis of the efficacy of rTMS in psychiatric disorders. J Clin Psychiatry. 2010;71(7):873-884.
Dlabac-de Lange JJ, Knegtering R, Aleman A. Repetitive transcranial magnetic stimulation for negative symptoms of schizophrenia: Review and meta-analysis. J Clin Psychiatry. 2010;71(4):411-418.